Samenvatting preek zondagavond 3-4-2022. Schriftlezingen: 1. Jesaja 53:1-6 2. 2. Korinthe 5:11-21
H.Catechismus Zondag 15 Vraag 37: Wat verstaat u onder het woordje geleden? Antwoord: Dat Hij, tijdens heel zijn leven op aarde, maar in het bijzonder aan het einde daarvan, Gods toorn tegen de zonde van heel het menselijk geslacht aan lichaam en ziel gedragen heeft, om met zijn lijden, als met het enige zoenoffer, ons lichaam en onze ziel van de eeuwige veroordeling te verlossen en voor ons de genade van God, de gerechtigheid en het eeuwige leven te verwerven.
* Vraag 38: Waarom heeft Hij onder de rechter Pontius Pilatus geleden? Antwoord: Om ons, doordat Hij onschuldig onder de wereldlijke rechter veroordeeld werd, te bevrijden van het strenge oordeel van God, dat ons treffen zou.
* Vraag 39: Betekent het iets meer dat Hij gekruisigd is, dan dat Hij op een andere wijze gestorven zou zijn? Antwoord: Ja, want daardoor ben ik zeker, dat Hij de vloek die op mij lag, op zich geladen heeft, want de dood aan het kruis was door God vervloekt.
1. Er is veel lijden in de wereld
Denk maar aan de vluchtelingen stromen. We kunnen ook denken, dichtbij huis, aan mensen, die altijd pijn hebben, lichamelijk, psychisch. Aan mensen, die de Heere God om hun levenseinde smeken, omdat ze op zijn.
2. In dat licht kan de geschiedenis van de lijdende Christus ons raken
Hij heeft zijn hele leven geleden. Christenen, die vervolgd werden, werden door het lijden van de Heere Jezus getroost.
De lijdensgeschiedenis maakt ook in seculiere mensen de nodige emotie los. Denk maar aan de grote belangstelling elk jaar weer voor de Mattheus Passion. Mensen kunnen diep ontroerd raken, als ze denken aan wat Jezus overkwam. Ze herkennen zijn lijden. Lichamelijk, en geestelijk.
3. Toch is met die herkenning niet alles gezegd.
Dan zou Jezus’ geschiedenis uiteindelijk een van de vele lijdensgeschiedenissen zijn. Dan is uiteindelijk de vraag, waarom we ons om Hem dan zo druk maken.
4. Maar, zegt iemand: Jezus’ kruisdood was toch heel bijzonder.
Het was inderdaad een heel vrede straf. Vernederend. Medici beschrijven vaak heel aangrijpend wat er met een gekruisigde gebeurde. Toch moeten we ook zeggen: de kruisdood van Jezus was op zich niet uniek. Die werd meer toegepast. Er is zelfs een moment geweest, dat er zo veel joden gekruisigd werden, dat er geen plank meer te vinden was. Ze waren in opstand gekomen, en de Romeinen hadden daar korte metten mee gemaakt. En wie gekruisigd werd, moest denken aan een woord uit Leviticus: “vervloekt is een ieder, die aan het hout hangt”.
5. Wat maakt Jezus lijden dan wel uniek.
We moeten zeggen: Jezus lijdt als de Zoon van God. In Hem is God zelf tot ons gekomen.
In Jezus Christus buigt God Zelf zich onder onze zonden. Jezus is het lam Gods, dat de zonde der wereld wegneemt. “God was het, die in Christus de wereld met zichzelf verzoende”:
De Vader zond de zoon uit. En de Zoon ging naar de aarde in gehoorzaamheid aan de Vader.
Ze staan dus niet tegenover elkaar. Ze werken samen. De Vader wist wat Hem overkomen zou. En Hij liet hem gaan. En de zoon was bereid op aarde komen. In Hem gingen de woorden uit Psalm 40 in vervulling. “Ik kom om uw wil te doen, o God”.
De Heere Jezus heeft zelf ook al gewezen op de betrokkenheid van God de Vader op de verzoening. “Alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij zijn enig geboren zoon gegeven heeft, opdat een ieder die in Hem gelooft, niet verloren ga, maar eeuwig leven hebbe”.
Al naar gelang Jezus sterker zijn hemelse afkomst benadrukte, des te heftiger werd de tegenstand.
Dat is nog steeds het geval. Als het erom gaat dat God in Hem tot ons gekomen is, dan neemt de sympathie jegens Hem binnen de kortste tijd af. Dan groeit verzet. Hij mag wel naast ons staan in zijn lijden. Maar Hij mag beslist niet boven ons staan. Toch is Hij de Heere. De kurios. Die voor ons geleden heeft.
6. En toch daar gaat het om
Jezus heeft Gods toorn gedragen. Hij boog zich daaronder. Dat woord “toorn” bevalt moderne mensen niet. Misschien luisteren wij als rechtzinnige gemeente ook  met een zekere vervreemding.
Gods toorn? Maar God is toch liefde?
Maar het is een volop bijbels woord. Het komt een flink aantal malen voor in de bijbel.
Niet alleen in het Oude Testament. Maar ook in het Nieuwe.
Zijn toorn kan ontbranden. We hebben samen 2 Korinthe gelezen. Woorden van Paulus. Hij slaat heel ernstige, diepe tonen aan. “Wij kennen de vrees voor de Heere”.
Misschien moeten we wel zeggen, dat wij de voorstelling van God te soft hebben gemaakt.
In ons denken is God steeds kleiner geworden. Maar laten wij blijven bedenken, dat wij maar mens zijn. En dat de Heere God ons ver te boven gaat. Ook in Zijn heiligheid. We kunnen ons er nauwelijks een voorstelling van maken. Als een engel verschijnt, en dat is dan nog maar een bode, schrikken mensen. Als de Heilige Geest in ons leven komt, zijn we ontzet.
Toch moeten we Gods toorn en Zijn liefde dicht bij elkaar moeten houden.
Waarom kan de Heere God zo geweldig vertoornd zijn op het volk Israel? Er is maar een reden voor te geven: omdat Hij zo van dat volk houdt. Omdat Hij zo veel voor het volk gedaan heeft, en het volk Hem zo teleurgesteld heeft. Misschien mag ik een vergelijking trekken met het ouderschap. De Heere God laat zich ook met een vader, en soms met een moeder vergelijken.
Elke ouder, zal toch ook die ervaring hebben? Waarom ben je zo boos als een van je kinderen te laat thuis komt? Omdat je zo geweldig in de zorg hebt gezeten! Op andere momenten is je toorn uiting van verdriet, omdat je zo teleurgesteld bent.
Gods toorn en Zijn liefde horen bij elkaar. Dat zien we toch ook in Jezus lijden, en Zijn dood.
Jezus droeg Gods toorn. Omdat de Heere God de wereld zo lief heeft gehad. Omdat Hij mij zo lief heeft gehad. Omdat Hij u zo lief heeft gehad!
7. Bij “de toorn van God dragen” denk ik aan een aantal momenten uit zijn geschiedenis.
Misschien wordt dat het meest duidelijk als we het begrip plaatsvervanging in gedachten nemen. Jezus Christus in onze plaats. “Hem, die geen zonde gekend heeft, heeft hij voor ons tot zonde gemaakt” schrijft Paulus in 2 Korinthe. Het leek erop, dat Jezus iemand was, waar iedereen zich tegen moest keren. Alsof Hij een booswicht was. Een mens om afstand van te nemen.
Er was geen plaats in de herberg. Meerdere malen stonden mensen gereed om Hem te stenigen. Hij is verraden, verlaten, verloochend. Geen recht gedaan. Hij kwam in de godverlatenheid
* Jesaja heeft er lang geleden al over geprofeteerd.
Je komt onder de indruk van de nauwkeurige beschrijving van wat Jezus overkwam. In Philippenzen 2: 7 staat “Hij heeft zichzelf ontledigd”. Zijn hoge status legde Hij af. Telkens maar weer moeten we denken, dat ik in de positie had moeten zijn, waarin Hij gekomen is. Tot in de godverlatenheid. Jezus droeg de toorn van God in het kwaad van mensen, dat over hem heenkwam.
8. Zo heeft Hij het zoenoffer gebracht. In Hem kwam de offercultus tot vervulling.
De Hebreenbrief werkt dat breed uit. In die brief gaat het over de offer cultus van het Oude Testament. Er kwam geen eind aan. Elke dag weer werden dieren geofferd. Aangrijpend was dat. Maar heel die offer dienst wees vooruit: naar Jezus Christus. Maar toen Hij stierf, verloor die tempeldienst zijn functie. Het grote offer was gebracht. In wezen circelt heel de brief daarom dat Jezus Christus de vervulling van de offerdienst is.
9. Eigenlijk kun je logisch niet duidelijk maken, wat de betekenis van Christus’ kruis is. Woorden schieten tekort. We kunnen het uiteindelijk niet duidelijk maken. De verzoening moet verkondigd worden. Dan veranderen mensen. ’t Hoofdstuk dat we lazen in uiteindelijk, ondanks alle ernst positief gestemd: “Wie in Christus is, is een nieuwe schepping”. “God heeft ons met zichzelf verzoend door Christus Jezus”. “Onze overtredingen worden ons niet toegerekend, maar het woord der verzoening is in ons gelegd”.
Dat noemt deze zondag ook. Wat is de vrucht daarvan? Die is drievoudig.
Gerechtigheid: weer recht voor God mogen staan.
Genade: Ziende op Jezus Christus besef ik dat ik niet de straf hoef te dragen. Die is gedragen! Ik hoef te verdienen. Niets hoef te presteren. Ik mag leven van het geschenk. “Hij ziet in Christus ons, altijd genadig aan”. Hij heeft de schande gedragen, en vervult ons met zijn heerlijkheid.
Eeuwig leven!. Ja, Goede Vrijdag is het laatste niet. Het gaat op Pasen aan. Het echte leven is een leven in geloofsverbondenheid met Jezus Christus. Dan is dit leven, hier en nu, al zo goed. Onze zondenlast is gedragen.
Het is niet modern om over zonde en schuld te praten. Het is bijna een taboo geworden. In de christelijke kerk zien we de donkere dimensies van ons leven onder ogen. We belijden ze. We brengen ze bij de Heere God. En juist dan, als we klein geworden zijn, worden wij weer recht overeind gezet. Jezus is de diepe weg voor ons gegaan, opdat wij toegang zouden hebben tot God.